Vooroordelen. Ieder mens heeft wel eens een vooroordeel over een persoon, bevolkingsgroep, cultuur of religie. Daar is op zich niets mis mee. Het is vaak gebaseerd op een negatieve of traumatische ervaring uit het verleden. Het heeft dus een waarschuwingsfunctie voor de toekomst. Maar er schuilt wel degelijk een gevaar in het veroordelen van een persoon, bevolkingsgroep, cultuur of religie; uitsluiting van de maatschappij.
Als ik naar Nederland kijk, zie ik een maatschappij die midden in een depressieve zelfmoordorgie zit. Met jaloerse blikken of afgunst en verontwaardiging worden mensen te pas en ten onpas veroordeeld, omdat ze niet voldoen aan de verwachtingen. Om een voorbeeld te noemen er wordt massaal om aftreden van personen geëist bij falen in het uitvoeren van een belangrijke functie die iemand bekleed. Dat is niet altijd juist. Soms is dat schreeuwen om de val juist verkeerd. Naar mijn mening wordt een tekortkoming of het niet halen van een doelstelling te weinig gewaardeerd. Falen of een doelstelling niet halen, door wat voor een reden dan ook, wordt niet als iets moois gezien. Terwijl verliezen ook mooi kan zijn, mits je je ziel en zaligheid er voor gegeven hebt. Zo wordt de verzorgingsmaatschappij die Nederland ooit was, in rap tempo afgebroken en omgeturnd tot een prestatiemaatschappij.
Die verandering heeft zijn tol. Om een voorbeeld te noemen: psychische klachten nemen bij de bevolking in rap tempo toe. Vandaag de dag ontwikkeld één op de vier mensen in Nederland een psychische episode in zijn of haar leven. Één op de vier Nederlanders! De vraag naar de Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ) neem dus toe. Het aanbod van de zorg reageert er te traag op. Voor mij een vorm van stigmatisering. Het niet of onvoldoende inspelen op de vraag geeft het signaal af dat iemand die psychische hulp nodig heeft voor een korte periode of de rest van zijn of haar leven, minder waardig is. Hij of zij voldoet niet meer aan de eisen van de prestatiemaatschappij. Vaak wordt vergeten dat mensen met psychische klachten herstellen met de nodige hulp wel degelijk, net als iemand die een been breekt herstelt!
Veel mensen die psychische klachten oplopen ervaren deze periode als een traumatische ervaring. ze willen vaak wel, maar hun psyche laat ze in de steek. Met hulp zijn ze echter wel in staat om hun problemen te overwinnen en een prestatie te leveren. Als je dan toch prestatiegericht denkt bedenk dan wel dat je zo sterk bent als je zwakste schakel. Dus waarom geen hulp bieden als dat kan leiden naar prestatie. Toch blijven denken veel mensen dat ze gevaarlijk zijn, niets kunnen, niets willen en liever lui dan moe zijn. Dat is een misvatting! Onterecht wordt worden ze in een hoek gezet waar ze niet willen komen.
Toen ik vijf jaar geleden in aanraking kwam met de GGZ, dacht ik: Oh mijn God! Mijn leven eindigt hier! Ik ga met vervroegd pensioen, kan me hand ophalen en wasknijpers gaan maken tussen de andere gekken in een sociale werkplaats. Ook dat is een vooroordeel, die ik nu terecht moet bijstellen. Wat ik ook graag doe! Ik zie namelijk nu de psychiatrische wereld als een wereld met mensen die kampen met ernstige problemen, maar zeker ook mensen met een talent, een droom en een illusie. Toch blijf ik vinden dat uitsluiting van deze groep ook in stand wordt gehouden door de GGZ. Een psychiater legt je een diagnose op wat een beperking met zich meebrengt.
Maar hoe voorkom je uitsluiting van mensen met een psychiatrische aandoening in de maatschappij. Ik geloof heilig in het delen van verhalen. Ga met ze in gesprek. Stel vragen, toon je interesse, maar zeker geen medelijden en leef vooral mee!
